Năm Mão nhắc chuyện con mèo của Schrödinger

Khi nói đến con mèo của Schrödinger ít ai thắc mắc về giới tính hay tuổi tác của nó. Con mèo ấy là đực hay cái dường như là câu hỏi không quá quan trọng so với trạng thái lượng tử (quantum state) của con mèo ấy: một con mèo vừa đang sống lại vừa đang chết. “Ra đời” năm 1935, năm nay con mèo của Schrödinger đã khá lớn tuổi, nhưng năm 2021 nó bất ngờ nổi tiếng khắp internet nhờ “meme con mèo Schrödinger”.

Con đường của Rồng (free ebook)

Con đường của Rồng nay đã trở thành một cuốn sách ở dạng pdf với hai phiên bản: một để in ra, và một để đọc trên thiết bị di động. Sách được chia làm ba phần, theo ba chủ đề.

Bản ebook này do LongTH làm, nó có dạng hypertext. Tức là nó có link để dẫn đến các thông tin bên ngoài (nếu đọc trên thiết bị) và có QR Code để scan và chạy ra trang ngoài nếu in ra để đọc như sách giấy.

Dưới đây là các đường link để download “Con đường của Rồng” (hoàn toàn miễn phí).

Sách “Mặt Trời Trong Suối Lạnh”

Bản thảo Mặt trời trong suối lạnh tôi viết xong đã khá lâu, quãng chín năm trước, nay mới được in thành sách giấy. Sách mỏng, vỏn vẹn 160 trang, khổ nhỏ, giá bìa 83 ngàn đồng. Hiện đã có bán ở các cửa hàng online và các hiệu sách truyền thống.

Mặt trời trong suối lạnh có những câu chuyện nhỏ, mini và tiny, kể về cuộc sống của những người trẻ thời nay và thời xưa.

Tôi hy vọng những bạn còn đang trẻ, hoặc còn nhớ mình đã từng trẻ, sẽ yêu thích một vài câu chuyện trong sách. Các chuyện ấy phần nhiều là những chuyện tình yêu yêu đương đương. Nếu bạn không mặn mà lắm với việc đọc những chuyện diễm tình, bạn có thể sẽ thích các nhân vật và sự kiện mang hơi hướm lịch sử trong sách.

Rất mong mọi người ủng hộ cuốn sách mỏng này bằng cách mua nó để đọc, và để tặng nhau.

(Mọi người có thể đọc review ngắn về cuốn sách ở link này: Khúc tự tình của những người trẻ bất an. )

Ground Launched Small Diameter Bomb

Cuối tháng này là tròn một năm Nga tấn công Ukraine. Suốt từ cuối thu đầu đông đến giờ Nga dồn sức đánh Bakhmut nhưng phải đến hai tuần gần đây họ mới tấn công dữ dội. Nga tuyên bố là họ đã xuyên thủng phòng ngự của Ukraine và đẩy mặt trận lùi ra xa (về phía tây) thêm 2km.

Đầu tháng này Mỹ tuyên bố gói viện trợ quân sự mới cho Ukraine, trị giá 2,175 tỷ đô la, trong đó có một loại vũ khí mới tên là “GLSDB glide bomb”. Loại vũ khí này được tính là “pháo binh” do nó được bắn đi từ các dàn phóng phi pháo (MLRS), nhưng cũng được tính là hỏa tiễn do dùng động cơ rocket, còn tên gọi của nó thì lại là bom. GLSDB là viết tắt của: Ground Launched Small Diameter Bomb.

Hạt nhân, tên lửa, bán dẫn (Israel Mỹ Thổ Nga Iran Tàu)

Mohajer-6

Israel có thái độ lừng khừng suốt từ đầu cuộc chiến Ukraine cho đến khi Iran công khai hỗ trợ Nga sản xuất các drone tự sát giá rẻ.

Shahed-131 và Shahed-136 là các drone tự sát mà Iran cấp cho Nga và phiến quân Houthi ở Yemen. Phiên bản của Nga có tên Geran 2. Drone tự sát này trước đây được xếp vào loại “đạn treo” do nó có khả năng bay lơ lửng rập rình đợi cơ hội lao xuống mục tiêu.

20/11: Niềm Vui và Hạnh Phúc

Chú Hà Huy Khoái có lần nói nền giáo dục tốt nhất là nền giáo dục mà ở đó mỗi học sinh có một bộ giáo trình riêng, một người thầy riêng. Tức là một hệ thống giáo dục được may đo vừa khít cho mỗi đứa trẻ, từ khi còn bé, đến lúc trưởng thành..

Tất nhiên nền giáo dục như vậy không tồn tại ở quy mô đại trà mà chỉ có trong cung đình nơi các ông vua thuê thầy về dạy cho đám hoàng tử công chúa trong nhà. Mà cũng là ở thời xưa, thời nay đến con hoàng tử Anh hay đại gia Hoa Kỳ cũng phải đi học ở trường. (Dù là rất xịn như Eton hay Phillips Exeter Academy nhưng vẫn là trường.) Còn nhân dân trên cả địa cầu hầu như ai cũng sử dụng giáo dục đại trà (tiếng Việt là giáo dục phổ thông, đều có nghĩa là giáo dục dành cho tất cả mọi người, ai cũng có thể tiếp cận được, thụ hưởng được).

Mở ra biển

“Thủy chiến là sở trường của ta” – Nguyễn Ánh

Lần đầu tiên quân Tây Sơn xuất quân ra khỏi thủ phủ Quy Nhơn của mình là lần họ đánh ra Quảng Nam vào tháng Mười năm 1773. Đến tháng Mười hai cùng năm, thủy quân của chúa Nguyễn do Nguyễn Cửu Dật chỉ huy đi từ Hội An ra, hai bên gặp nhau ở Bến Ván. Quân Nguyễn có đại bác để trên tàu, di chuyển liên tục để bắn vào quân Tây Sơn trên bờ. Quân Tây Sơn thua trận phải rút về Quy Nhơn.

Tây Sơn lập tức chiêu mộ Lý Tài và Tập Đình hai viên tướng hải quân (đánh biển) đang hành nghề cướp biển về dựng thủy quân (đánh sông và đánh ven biển) cho Tây Sơn.

Hội họa của AI? Và Van Gogh!

Các nền tảng trí thông minh nhân tạo (AI: artificial intelligence) đang làm con người kinh ngạc ở… mức độ vừa phải về khả năng vẽ tranh của nó. Tranh do AI vẽ, tất nhiên vẫn phải dựa theo các gợi ý của con người, nhìn khá ấn tượng.

Việc AI vẽ “đẹp” không có gì ngạc nhiên!

Théâtre d’Opéra Spatial, vẽ bằng AI

Tên lửa Javelin, đạn đạo, siêu thanh, drone cảm tử, pháo, xe tăng, radar…

Mục lục

Phục hồi kinh tế và complexity

Đọc các ý kiến, giải pháp, đề xuất về “phục hồi kinh tế”, thấy nặng về hành chính, quy trình, bước nọ bước kia, sở này làm cái này, sở kia làm cái kia… trong khi lại không ai nói gì đến complexity và complex system.

Một thành phố lớn, đa dạng, và năng động như thành phố HCM, là một hệ phức hợp (complex system). Xét riêng kinh tế của thành phố, nó cũng là một complex system.

Mặc dù complexity mới trở thành một nhánh nghiên cứu chỉ vài chục năm qua, nhưng nó rất được quan tâm, vì nó rất thiết thực. Chỉ cần search một chút qua internet, ta sẽ thấy có complexity science, complexity economics, complexity theory…

Complex system có một vài đặc điểm chính, trong đó có self-organization. Tức là, để hồi phục một complex system như thành phố HCM, bao gồm cả kinh tế, xã hội, thì thay vì chăm chăm vào các biện pháp hành chính, chỉ thị, ra lệnh, kiểm soát, áp đặt,… thì nên tìm vài cái van tổng nào đó rồi vặn ra, sau đó cứ để complex system tự hồi phục, tự vận hành. Đó có thể là cái van tổng của chuỗi nguyên liệu-sản xuất-hoàn thiện-xuất khẩu; có thể là van tổng của chuỗi cung cấp dẫn đến hệ thống siêu thị, hoặc là chuỗi chợ đầu mối dẫn vào các chợ truyền thống.