Sách “Mặt Trời Trong Suối Lạnh”

Bản thảo Mặt trời trong suối lạnh tôi viết xong đã khá lâu, quãng chín năm trước, nay mới được in thành sách giấy. Sách mỏng, vỏn vẹn 160 trang, khổ nhỏ, giá bìa 83 ngàn đồng. Hiện đã có bán ở các cửa hàng online và các hiệu sách truyền thống.

Mặt trời trong suối lạnh có những câu chuyện nhỏ, mini và tiny, kể về cuộc sống của những người trẻ thời nay và thời xưa.

Tôi hy vọng những bạn còn đang trẻ, hoặc còn nhớ mình đã từng trẻ, sẽ yêu thích một vài câu chuyện trong sách. Các chuyện ấy phần nhiều là những chuyện tình yêu yêu đương đương. Nếu bạn không mặn mà lắm với việc đọc những chuyện diễm tình, bạn có thể sẽ thích các nhân vật và sự kiện mang hơi hướm lịch sử trong sách.

Rất mong mọi người ủng hộ cuốn sách mỏng này bằng cách mua nó để đọc, và để tặng nhau.

Link mua sách online:

+ Shopee:https://bit.ly/SpMTTSL
+ Tiki: https://bit.ly/TikitradingMTTSL
+ Netabook: https://bit.ly/NetaMTTSL

Đây là cảm nghĩ của một bạn đọc nữ, tên là Thước Lâm, mua sách sau khi đọc quảng cáo của Skybooks (bạn đọc này hơi nhầm tên tác giả một chút, vậy mới chuẩn, tác phẩm quan trọng hơn tác giả).

Sách của anh Phương được quảng cáo bởi nội dung, rằng đây là câu chuyện cho tuổi trẻ chênh vênh, cho tình yêu, cho nỗi cô đơn. Tôi mua sách vì đấy là sách anh Phương viết. Tôi thích văn của anh từ bài “Lượng tử hoá tình yêu” anh đăng trên blog, và thích tiếp khi đọc “Ba Mùa Yêu”. (Vậy nên tôi bất ngờ, và mừng, khi thấy “Ba Mùa Yêu” là một phần của cuốn sách)

Phải thú nhận rằng những lần đọc trước, tôi hay đọc lướt phân đoạn lấy bối cảnh thời chiến. Nói vui là gia đình hay “lên án” tôi bởi tôi thấy những trận chiến xa xưa rất gần gũi, còn thời đánh Pháp, đánh Mỹ ngay kề cận thì tôi lại mù mờ. Tôi cảm thông với sự khốc liệt và mất mát, nhưng bảo tôi kể trận nào diễn biến ra sao, tôi chịu. Với tôi, đây là một nỗi đau, như thể tôi đã bị tước đi một điều gì đó ở rất gần tầm với, và càng đau hơn khi anh Phương bảo rằng mọi nhân vật anh viết đều có thật. Tôi biết chứ.

Trong lúc còn nhiều thứ đang quay tôi như quay dế, tôi quyết định đọc lại. Đây là một cuốn sách cần được đọc chậm, và tôi nhấn mạnh từ “cần” bởi nếu chỉ đọc và xuýt xoa với những câu chuyện tình, người ta sẽ dễ bỏ qua tính đời và tính chân thật của áng văn. Anh Phương bảo có lẽ độc giả chủ yếu là tầm 9x, nhưng tôi hi vọng nhiều người có thể mở lòng đón nhận hơn.

Như tôi vốn vẫn đáp mỗi lần thấy ai nói về chuyện già nua: Con người không có tuổi.

Tên lửa Javelin, đạn đạo, siêu thanh, drone cảm tử, pháo, xe tăng, radar…

Mục lục

1. Tên lửa Javelin và nguyên lý
2. Tại sao không quân Nga không làm chủ được bầu trời Ukraine
3. Tên lửa vs Hỏa tiễn (Rocket vs Missile)
4. Trinh sát đường không: Aerorozvidka
5. Tên lửa siêu bội âm (hypersonic) Kinzhal
6. Drone tự sát: Switchblade
7. Thượng phụ Kirill và KGB; tên lửa Tochka -U
8. Foundations of Geopolitics xuất bản năm 1997 của Alexander Dugin; Cảm thức Solzhenitsyn
9. Deep strike: Ukraine  tấn công bằng tên lửa một kho xăng ở Belgorod
10. Drone trinh sát: Puma
11. Axie Infinity bị hack
12. Axie Infinity và Metaverse
13. Mô hình chỉ huy của quân đội Nga: Stavka (Ставка)
14. Tên lửa phòng không vác vai: Starstreak
15. Thanh trừng hàng loạt ở FSB (Tổng cục an ninh Liên Bang Nga)
16. Tuần dương hạm Moskva bị bắn
17. Termit bắn Raduga
18. Moskva bị bắn thế nào
19. Moskva cháy do sao
20. Tham nhũng ở binh chủng thiết giáp Nga
21. Các vũ khí Mỹ viện trợ cho Ukrain, tại sao
22. Ukraine đánh về Izyum, tại sao
23. Pháo M777 và đạn M982 Excalibur
24. Đuôi “pol” ở các địa danh Mariupol, Sevastopol
25. Trận địa pháo M777
26. Pháo tự hành AS-90
27. Tổng cục 5 thuộc FSB
28. Kỷ lục bắn Javelin
29. Đảo rắn
30. Pháo hỏa tiễn M270 MLRS bắn trại chỉ huy ở Zabavne
31. Lựu đạn chống tăng thả từ drone: RGK-1600
32. Pháo 2S7M Malka, Cối 2S4 Tyulpan, Trực thăng Ka-52 (của Nga)
33. Phương diện quân, Tập đoàn quân/Lộ quân, Quân khu
34. Phần mềm gọi pháo GIS -Arta của Ukraine
35. Chiến tranh tuyên truyền
36. Tên lửa siêu bội âm AGM-183A

Quấn quít lượng tử

Năm 1935, Schrödinger viết thư trao đổi với Einstein về bài báo khoa học EPR mà Einstein là một trong ba tác giả.

Trong thư viết bằng tiếng Đức, Schrödinger dùng chữ “verschränkung” để gọi mối tương quan giữa hai hạt bị chia ly sau khi đã có tương tác với nhau. Chữ verschränkung được chính Schrödinger dịch sang tiếng Anh là entanglement. Có lẽ ông chỉ thay đổi một chút để biến “romantic entanglement” thành “quantum entanglement”.

Schrödinger là một người lãng mạn, hàm sóng lượng tử mang tên ông, được ông phát minh trong một kỳ đi nghỉ mệt nhoài với người tình bí ẩn,

“Miệt mài trong cuộc truy hoan. Càng quen thuộc nết, càng dan díu tình.“

[Kiều]

Cách chúng ta mưu sự hành động và lối sống

Thành ngữ phương tây có câu “Man proposes, God disposes”, vốn được dịch từ chữ latin “Homo proponit, sed Deus disponit”, hay được dịch qua tiếng ta là “Mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên”.

Năm 1927, có một hội nghị về cơ học lượng tử ở Solvay. Đây là hội nghị vật lý có thể nói là quan trọng nhất cho đến nay, nó tụ họp các bộ óc lớn nhất mọi thời đại, từ Marie Curie, Einstein … đến nhóm các nhà vật lý trẻ đang ở độ tuổi hai mươi, và nhiều người trong nhóm trẻ này đoạt giải Nobel chỉ vài năm sau đó.

Tiếng vọng từ Sáng Thế

Năm nay, 2017, Kip Thorne và các nhà vật lý thuộc trạm LIGO (nơi dò ra sóng hấp dẫn) được trao giải Nobel Vật Lý.

Năm 1915, Einstein đề xuất Thuyết tương đối rộng mô tả mộ vũ trụ mà trong đó hai khái niệm trừu tượng và vô hình là  không gian và thời gian đã bị lực hấp dẫn “sử dụng” để tác động đến sự vận hành của cả vũ trụ. Năm 1916,  Einstein dự đoán bằng mô hình toán học cách thức mà lực hấp dẫn tác động đến không gian và thời gian: Sóng hấp dẫn. Cũng năm 1916, một sĩ quan pháo binh 42 tuổi tên là Karl Schwarzschild giữa những trận chiến đấu trên đất Nga đã giải phương trình của Einstein và tìm thấy một nghiệm (Schwarzschild radius /gravitational radius). Nghiệm này về sau được John Wheeler gọi là “hố đen”. Tháng 2 năm nay, đúng 100 năm sau khi Einstein tiên đoán về sóng hấp dẫn, trạm quan trắc LIGO của Hoa Kỳ lần đầu tiên dò tìm được sóng hấp dẫn của vũ trụ.

Gọt Mã Thầy

1.

Mỗi khi buồn người ta thường ngắm hoàng hôn. Hoàng tử Bé nói thế.

Mỗi hoàng hôn vớt đi một nỗi buồn. Mỗi ngày mới mang tới một niềm vui. Nhưng làm sao lấy đi được sự thất vọng. Nhất là khi ta thất vọng với chính cuộc sống của mình. Sự thất vọng, như một con bạch tuộc khổng lồ kéo người ta xuống đáy biển sâu lạnh lẽo. Sâu đến mức người ta không còn thiết đạp chân để ngoi lên thở. Cho dù cái đáy vực sâu ấy, chỉ là cái đi-văng trong phòng khách nhà mình, nơi mình đang nằm để mặc kệ con bạch tuộc nó lôi mình chìm xuống.

Tôi nằm trên cái đi-văng màu mận chín, trong một buổi chiều hè oi ả, nghe Adagietto của Mahler, tự mình đưa đám ma của chính mình trong nghĩa địa san hô dưới đáy đại dương.

Decentralized Society (DeSoc): Xã hội phi tập trung

Anh Vitalik, người tạo ra đồng crypto Ethereum mà nay trở thành một trong hai nền tảng tiền mã hóa quan trọng nhất, mới tung ra một paper viết chung với hai cộng sự khác. Tên paper là ” Decentralized Society: Finding Web3’s Soul”, có thể download ở đây.

Bài nghiên cứu bắt đầu bằng lời đề tựa của… Lão Tử hehe: Đạo là chỗ ẩn náu của vạn vật, là vật quí của người tốt, chỗ nhờ cậy của người không tốt. (Đạo giả vạn vật chi áo, thiện nhân chi bảo, bất thiện nhân chi sở bảo.) Lý do một phần là trong tiếng Anh các tác giả thay vì dùng chữ “Tao” tức là phiên âm của “đạo” thì họ dùng chữ DAO vốn là khái niệm rất quan trọng của blockchain: Decentralized Autonomous Organization – Tổ chức tự trị phi tập trung.

Tổ chức phi tập trung là chỗ ẩn náu của vạn vật, là vật quí của người tốt, chỗ nhờ cậy của người không tốt.

Bài nghiên cứu này gợi ý về một thứ tương tự như Defi (Decentralized Finance, tài chính phi tập trung), đó là DeSoc (Decentralized Society). Để làm được như vậy, các tác giả đề xuất một đồng token có tên là soulbound (SBT).

Nobel vật lý 2021: Biến đổi khí hậu

Giải Nobel Vật Lý năm nay khá bất ngờ. Với các nhà khoa học, họ bất ngờ nhưng là sự bất ngờ thích thú. Với công chúng, họ bất ngờ và khó hiểu. Bài viết dưới đây là viết cho TTCT số tuần này, bản đăng báo có thể ngắn hơn một chút.

Phục hồi kinh tế và complexity

Đọc các ý kiến, giải pháp, đề xuất về “phục hồi kinh tế”, thấy nặng về hành chính, quy trình, bước nọ bước kia, sở này làm cái này, sở kia làm cái kia… trong khi lại không ai nói gì đến complexity và complex system.

Một thành phố lớn, đa dạng, và năng động như thành phố HCM, là một hệ phức hợp (complex system). Xét riêng kinh tế của thành phố, nó cũng là một complex system.

Mặc dù complexity mới trở thành một nhánh nghiên cứu chỉ vài chục năm qua, nhưng nó rất được quan tâm, vì nó rất thiết thực. Chỉ cần search một chút qua internet, ta sẽ thấy có complexity science, complexity economics, complexity theory…

Complex system có một vài đặc điểm chính, trong đó có self-organization. Tức là, để hồi phục một complex system như thành phố HCM, bao gồm cả kinh tế, xã hội, thì thay vì chăm chăm vào các biện pháp hành chính, chỉ thị, ra lệnh, kiểm soát, áp đặt,… thì nên tìm vài cái van tổng nào đó rồi vặn ra, sau đó cứ để complex system tự hồi phục, tự vận hành. Đó có thể là cái van tổng của chuỗi nguyên liệu-sản xuất-hoàn thiện-xuất khẩu; có thể là van tổng của chuỗi cung cấp dẫn đến hệ thống siêu thị, hoặc là chuỗi chợ đầu mối dẫn vào các chợ truyền thống.

Không ổn

Dịch diễn thì biến liên tục, cách chống dịch, nói đúng hơn là cách tiếp cận cứng nhắc và không theo kịp dịch.

Lúc đầu dịch, bùng phát lốm đốm, phát hiện F0, truy vết F1, F2, cách ly tập trung, thì còn ổn.

Linh tinh lang tang

Penrose nói về học tiểu học

Sau khi nhận giải Nobel vật lý, Penrose lên kênh youtube của Brian Greene nói chuyện (kênh World Science Festival).

Penrose kể về hồi bé đi học cấp một, lúc đó gia đình ông sống ở Canada. Ông học toán rất kém. Nhưng thầy dạy toán phát hiện ra cậu bé Penrose không phải là dốt nát đầu óc ngu tối, mà là cậu làm bài rất rất chậm. Sau đó thầy cho Penrose thêm thời gian làm bài.

Sau này Penrose trở thành giáo sư toán, và là giáo sư toán đoạt giải Nobel vật lý.

Sau khi Penrose kể, thì Greene cũng bảo là tôi cho sinh viên làm bài không bao giờ tôi giới hạn thời gian làm bài, làm xong thì thôi. (Ở một chương trình khác, Greene nói có lần ra đề hơi thiếu cân nhắc, đề hơi khó, nên sinh viên làm đến đêm mới xong bài thi.)

Cái tên Kiki

Nếu bạn nghe thấy cái tên Kiki hẳn bạn sẽ nghĩ ngay đến một con chó, thậm chí là một con chó rất khôn nữa.

Nhưng mấy hôm nay cái tên Kiki được nhắc đến trên Zing News là tên của một sản phẩm trí khôn nhân tạo (AI: Artificial Intelligence) của Zalo. Nó là một trợ lý ngôn ngữ ảo, giống như Alexa của Amazon, hay Siri của Apple. Chỉ có điều con bot có tên gọi Kiki này được phát triển cho ngôn ngữ tự nhiên là tiếng Việt.

Chống tả khuynh

Trí thức, văn nghệ sĩ và báo chí thiên/cực tả có những tài năng không thể phủ nhận được.

1. Họ có siêu năng lực trong việc tô vẽ các lý tưởng cao đẹp, hầu hết là các lý tưởng ở tầm vóc nhân loại, toàn cầu.

Nobel vật lý cho Roger Penrose

Một phần bài này đã đăng trên Zing News ở đây với tên Nobel muộn cho người chỉ ra “Chúa không thích điểm kỳ dị khỏa thân.

“Định lý của Penrose đã chứng minh được bất cứ ngôi sao nào bị suy sụp vào trong sẽ phải tạo thành một điểm kỳ dị; lập luận ngược lại sẽ chứng minh được bất cứ vũ trụ đang giãn nở nào mà giống như mô hình Friedmann cũng phải bắt đầu từ một điểm kỳ dị.”

Stephen Hawking